Fanacho pot direchon i mayoria

By
|
Posted on Oct 19 1999
Share

Hu e`ekuñgog hafa i tres senadot Saipan na posision para umachule gi madefenden direchon mayoria ni ha represesenta gi sanhilo` na guma` lehislatura. Mampos mansilensio gi este na asunto ya mauleg ta ketuñgo hafa rason niha na mampos man-udu na biahe.

Hu komprende na i sanhilo` na guma` mamaisen tiempo gi kotten supremo giya Washington para uma-ekstende esta i Desiembre dia uno i ma-ekuñgog este na kaosa. Malagoyo` tumuñgo` haye siha na kehante para u fañaonao guine na patte gi halom membron i Senate.

Guaha siha gi membron senadot Saipan manmafaisen para u dañae` i keha ni iniluluye as Señor Stanley T. Torres. Lao mampos ti man-asigurao na siña manacho enkuenta de mayoria na taotao ni ha represesenta ginen Saipan. Buente hagas ma-aksepta na mauleg ha` i presente na areglo `nai i direchon mayoria gi halom sisteman demokrasia achogha` umakontinua mañega osino mafuñot pot manchatkomprende senadot Saipan hafa dicho responsablidat niha komo representadot mayoria ginen Saipan.

Alakuenta, ginen i fatso yan gueko na sensian kabayero (yangin ha mirese hafa sustansiaña kabayero) na mampos i dinisehan mayoria mana` didimo gi menan i minoria ginen Luta yan Tinian. Ginen este na finatsu `nai matutuhon todo klasen mattiro yan abuso gi direchon mayoria mamatinas sanu na disision para benefisian todos. I kuestion: Para añgaian na tiempo i senadot Saipan `nai siña manacho pot direchon mayoria ni ha represesenta gi sanhilo` na guma na umapega gi hilo` dipotsihe dinanche na areglo?

Siempre talie` gi hechuran keha ni para una` halom i sanhilo` na guma` (Senate) amano `nai manatacho i tres na senadot Saipan. Gi mismo tiempo mauleg ta ketuñgo` deste pago hafa sentimenton niha gi madefenden mayoria ni ha represesenta pago. Pago i ora `nai debi u fanue` i taotao ni ha represesenta gi lehislatura na siña mafana` klaro i asunton direchon mayoria sin hafa na ditension komo senadot Saipan.

Yangin guaha rason para u kontra madefenden mayoria ni ha represesenta gi sanhilo` na guma`, pues namafñot sinturon miyo sa` megai na taotao para in` fan kinebla haye in` represesenta.

Un` prinsipio ni antao yan oppan mapraktitika gi maseha mano na gobietnamienton demokrasia i direchon mayoria mamatinas sanu na disision para benefision todos. Estague` na punto i keha gi menan i Supremo na Kotte giya Washington. Pot primet biahe guaha pudetña i mayoria manmanda komo mayoria yangin enfin ha onra i kotten supremo i asunto ni gaige pago gi menaña. Ni un` estado gi papa` banderan Amerikano masede na i minoria u fan manda, piot `nai matto gi bandan representasion.

Todo i tiempo i mayoria mananae` nu este na direcho sa` estague` i pisun sisteman demokrasia.

Guine gi alacha, guaha malagnos disision lokue` pot asunton representasion gi Hawaii State Legislature. I kotte ha disidi na i mayoria gai direcho mas representadot gi sanhilo` na guma` ke minoria ginen i mandikiki` siha na islas. Ginen este, ma-umenta mas i numeron senadot ginen Honolulu (Oahu) `nai los uttimos gumuaha kabales na eksision demokrasia `nai i mayoria manmanda gi todo asunton linahyan.

Yangin kuatro mit (4,000) na taotao ha represesenta i tres na senadot Luta, pues mas ke 40,000 na taotao ha represesenta i tres na senadot iya Saipan. Dañkulo na linache este na eksisio piot sa` hagas ta sede mañegan direchon mayoria, un` prinsipio na pisu yan haligen sisteman demokrasia ni fitme establisao pot mas ke 200 años malofan.

Pot primet biahe, fanacho pot direchon mayoria guine giya Saipan ni in` represesenta pago gi sanhilo` na guma`. Yangin ni este ti siña in` kemprende yan in` defende pot gueko na sensian politika, pues siempre u fatto ayo na haane `nai debi in` resigna hamyo ginen i puesto ni in` okukupa pago anog klaro na taigue sensian kinimite para in` fanacho pot direchon mayoria ni in` represesenta pago. Si Yuus Maase`!

Disclaimer: Comments are moderated. They will not appear immediately or even on the same day. Comments should be related to the topic. Off-topic comments would be deleted. Profanities are not allowed. Comments that are potentially libelous, inflammatory, or slanderous would be deleted.