Espanto ginen tropan espantao
Hu soda` i amiguho gi un` tenda ha chochoneg kuatro na karitiya yan kes pot kes na mantension katne yan otro siha attikulo. Hu faisen kao para u gupot na Noche Buena. Ilegña: “Ahe`, para baiho prebeniyeyo` pot siakaso na lache i kodu gi hinalom Enero 1, 2000”. Ai na espanto gi publiko.
****
Hu soda` lokue` un` grupo sige mapegaye halom mantension neñkano` gi fina` liyañg. Mamaisenyo` hafa guaha. Man-oppe uno na gaige gi biblia preparasion para hinekog i tano`. Ti umaya i mansañgan. Preparasion pot ante, ti mantension hinekog i tano`. Yangin u fatto i hinekog i tano`, kontodo i pinilota gi liyañg siempre u hokog. Pot este na rason na ti umafagcha` i mansañgan na preparasion yan i machochogue.
****
Este na asunto i mafananaan` Y2K pot probleman computer, espesifikamente pot tinilaikan siglu deste 1900 siha na sakan esta i 2000. Dañkulo na preparasion makondukta para u mana` dinanche todo computer ni ti siña ha translada i tinilaikan siglu. I bañko siha finenina umaregla este na fatso kosake ayo siha na taotao i mangai pinelo ti u fan maliñgo pot finatson sisteman computer gi bañko. Pot este na rason na lamegai na taotao lumagnos salape` niha estake todo felis i tinituhon i nuebo na siglu.
****
Komprendiyon i espanto siha ni manhuhuyoñg piot ginen ayo siha na taotao i ti kumomprende hafa asunton Y2K na problema. Dumaña este yan linagnos un` sabio as Nostradamus ni prumedikta hafa siha para u fan masusede. Huñgan, guaha gi sinañganña manmasusede, lao guaha lokue` ti manmasusede. Todo klasen inetnon gi entero elmundo manmafotma pot hinekog i tano`. Giya Japon, guaha un` grupo ilelegña na para u fatto finagpo` i tano` gi mapos na Juñio. Esta pago ti mafatto i hinekog i tano` lao esta hokog siniñgonho nu i birag ti manfitme na mañgilisyano.
****
Petsonatmente, manhoñgeyo` na i finagpo` i tano` ayo na haane `nai inagañg hao nu i Nanalibreta. Siempre un` hanao gi kabales na sentimenton pas yan trankilida ni tatnai un` chage gi `nai lalala` hao. Ni u hulu, dilibiu, pagyo, linao yan otro siha ira, taya` para un` siente gi halom naftanmo. Lao siempre un` lie` i otro patte gi linala`mo `nai un` famokat gi halom paraison i taihinekog na deskanso yan trankilidat ni solu gaige gi lañget. Estague` hinasogho i finagpo` tetminomo gi tano`. Ti un` fañotsut sa` maguaife todo problemamo `nai matto ma`agañgmo. Ke bamos saset, Y2K pat IOU, ni uno u soplu sa` sumen naturat i para un` mafañago, un` lala` yan los uttimo, un` matai. Esta listoyo` para i uttimo eskalera.
****
Dimas de sige inna` bulacho hinason miyo pot hinekog i tano`, tutuhon i rinikohen resibo ginen i tinayuyot miyo sa` mas ennao asegurao na tane` ke in` fan ekuñgog fina` kuentos telehula`. Yangin guaha dinidamo, pesa i sumasañgan kao magahet na dicho dibotu na taotao. Gigon un` soda` na puru ha` de fabulas, tutuhon manayuyot komo resibumo osino sumaonao hao mana` deletrea (spell) Czekoslovakia osino gransumatlago gi pettan i lañget. Gigon lache hao, finanue` hao ensegidas as San Pedro nu i pettan i hetno. Dios miho!
****
Ha faisenyo` i amiguho para hafa na mamahanyo` uno mas na air-condition. Mampos layo` `nai ilegho na para bai’ na` hanao para sasalaguan pot siakaso na humanao papa`-yo`. Na ti guiya este sustansian preparasion? A` Saina!