Tailaye na offisiat Interior

By
|
Posted on Jul 15 1999
Share

Deste 1993 na inekuñgog giya Washington pot asunton Marianas siha, klaro na i timonero guine na asunto era i Offisinan Insulra Affairs gi papa` Depattamenton Interior. Ha tutuhon pumetsige para ma`amot pudet immigrasion ginen gobietnamenton Marianas sin kabales na inestudia. Era, anog klaro dispues hafa i primera motibo na ha chochoneg asunto siha ni kontra yan direchon taotao tano` gumobietnan maisague` taimano i magarentia gi papa` i kontratan i Covenant.

Ha abandona obligasioña gi papa` i kontratan i Covenant umadelanta linala` taotao Marianas ya ha petsige destrosiao na asunto `nai para una` chatsaga sin justisiao na rason siha i linala` taotao Marianas. Era, dumidimo deste ayo na tiempo gi menan un` inetnon industrian magago giya California, mas matuñgo`ña komo i US Textile Labor Union, sa` matto i tiempo `nai debi u baila sa` estague` na inetnon i umapagaye todo gaston eleksion i kontrarion Marianas gi Congresson Estados Unidos de America.

Ha espiha koyentura `nai siña todo gaseta giya America umana` oppan i tai sustansia na abuso siha gi hutnaleros ginen hiyoñg. Mas tailaye na abuso manmasoda` gi fakterian niha entalo` New York yan California. Lao i mutoñg Marianas ha` matuñgo` sa` mas adelantao i industrian magago guine ke hafa gaige gi bandan niha. Sige mana` oppan na guaha 20,000 na chochu` maliñgo kontra Amerikano giya lago sa` pot ginen industrian magago guine.

Ha estotbayo` este na infotmasion layeye sa` mansudadanon Amerikano hit lokue` ya ha lañgag sumakrifisia hit pot para una safo sudadanon Amerikano ginen lago. I punto: ni haf` taimano biramo nu i asunto, pareho sudadanon Amerikano kao ginen lago osino Marianas. Estague` na ateton Depattamenton Interior matto gi didog na sensian diskriminasion ya mampos atotgante sumakrifisia linala` natibo guine sin antao na inina yan rinipara na hita lokue` mansudadanon Estados Unidos de America.

Ti hu diskukute este para tana` guaha inachatlie` gi entalota yan prohimuta siha otro sudadanon Amerikano. Ahe, lao mauleg intiñgo` hafa na sensian taotao muma`gagase i Depattamenton Interior ni sumen taya` respeton niha nu i dicho sisteman demokrasia na gobietnamento gi finañagon i kontratan i Covenant. Esta pago ha ususune fuma` bachet siha na i natibon este siha na islas esta echo taotao ya listo pumetsige areglon mas fitme na sisteman gobietnamento gi papa` i banderan Amerikano.

Si pindeho Allen Stayman, guiya este na taotao i lumachai dumespressia Marianas gi katkuet kinalamteña sa` matto hineñgeña na tai titanos i natibon este siha na islas ya libregue` dumestrosia linala`ta. Dispensa amigo, lao diberas mantaotao ham lokue` ya in` sentuñgo direchon mame komo sudadanon Estados Unidos de America. Muñga machansa mana` faliñgo i konfiansan taotao tano` gi pinetsigen tailaye na asunto, piot `nai un` espipiha didog na destrosio gi haanen mame. I Saina ti mamaigo` yan pot este na rason na dañkulo pinasensian mame gi todo kinalamtenmo pot para un` destrosia haanen mame.

Yangin gaige gi eskaleran obligasion Depattamenton Interior para u adelanta linala` taotao tano`, hafa pindeho Stayman bidamo deste ke ma-appunta hao para ennao na puesto i para un` diñgo ti apmam yan pago pot para un` komple i letran i lai federat gi este na asunto? Egaga` amigo ya un` repara na tailaye todo un` petsige kontra taotao Marianas. Lao gi este siha na estrakada, gaige inañgoghon mame gi kanai i Nanalibren entero elmundo. Si Yuus Maase`!

Disclaimer: Comments are moderated. They will not appear immediately or even on the same day. Comments should be related to the topic. Off-topic comments would be deleted. Profanities are not allowed. Comments that are potentially libelous, inflammatory, or slanderous would be deleted.