Na lachago` inatanmo pot taotaomo

By
|
Posted on Dec 08 1998
Share

Lao yangin para un` sakrifisia linala` fumuñot linala` taotaomo pot ginacha` hao un` posision ni ti kombene, pues ennao na mañamo siempre un` finañague un` dia.

Pot esso, yangin i industrian garment tumotohne fitme pago i pisun ekonomia guine, ke motibo hafa na para un` saonao mandestrosia gi un` industria ni muna` fañochochu` mas ke tres mit (3,000) na familia guine? Kao magahet na taiguine na sentimento guaha giya hamyo i para in` pino` i uttimo pisun ekonomia ni sumustetene Marianas pago?

Gi todo sentron bisnis gi tano`, todo ayo siha i medio yan mandikiki` na kometsiante ha diseseha na u homlu` i mas mandañkulo siha na bisnis sa` ginen siha `nai masosoda` koyentura para u fan mama` ganansia. Gigon basnag iya ha hululo`, añgogho na todo mantinemba i sanpapa` siha na kometsiante.

Estague` masusede guine `nai basnag seriosamente i industrian turista. Todo bisnis ni sumupopotta este na industria maninafekta dimasiao. Guaha 1,080 na bisnis guine na patte humuchom pettan niha. Ginen este, mas mumenos i rinikohen kontribusion tax gi kahan Marianas para apas manpresiso na setbision publiko siha.

Gi hilo` este, manmamamaisen i los probres ayudo ginen i gobietno sa` mampos didog poduñg bisnis niha ya tat seguro na u fan siña sumuñgon este na mattiro.

`Nai masusede este, ti presiso na un` gai kabesante kalagtos taiguihe i scientist para un` komprende na didog problemaña i bandan bisnis ni sumustetene ekonomian yan kahan Marianas. Gi hilo` este, kao magahet na para un` ekuñgog sentimenton Depattamenton Interior `nai un` yute` gi un` banda interes taotaomo sa` chatkomprende hao hafa primera obligasionmo komo representanten publiko?

Dispues, achogha` tana` fan daña todo i batbero yan otro bisnis siha deste distrito numero uno esta i kuatro, ni ñgaian `nai siña pareho na kontribusion tax para una` halom taiguihe i industrian garment. Kao siña magahet ennao siha na bisnis hana` halom $1.5 miyon gi Enero na mes? Ni achogha` ta dasai todo i taotao guine, suette yangin ta rikohe medio miyon pesos ginen i bisnis batbero siha.

Pot uttimo, muñga nina` bachet nu i petsonat na sentimentomo. Atan i dañkulo na litrato `nai gaige i interes publikon Marianas. Pot rason na solu industria tumatacho pago ni prumebeniniye chochu` lamegai gi taotaota yan kontribusion para i kahan publiko na debi un` husgan maisa konsiensiamo kao dinanche para un` chatague i publiko nu i sano na hinassomo. Gi primet lugat manhula halo para un` fan ayuda. Na bali ennao na kinimite. Si Yuus Maase`!

•••

Ti komprendiyon hafa na sesso ta bohao i sensian imbidio kulan mohon mansosobla hit minan tano` ya siña ta dikta futtunata sin ayudon i otro.

Dalai ya esta pago ti ta komprerende na deste tiempon antigo solu guinahata i tase, atdao yan unai. Los dimas, puru hit ha` fabulas de chispas sa` taya` guinahata soluke kalaskas sekos natibo.

Dimas mohon de ta yogua i suetten prohimuta, maulegña ta abiba puede bira birada siña kontodo hita mansuette. Debi tafan eyag nuebo siha na sisteman bisnis, kontodo ayo i para tafan maudai gi suetten kometsiante siha ni umalegagaye hit bisnis kosake u guaha chochu` para i taotaota. Na` para este i kustumbren agapot pañglao sa` taya` kampo esta para este na chatpagon kustumbre.

I problemata afañielos, hita solu siña sumatba dibuenamente. Lao yangin kada rato para tafan a`esalague osino afatane`, mapos ha` talo i train chichipopo` ya ni uno giya hita rumipara finatoña. Na fan ma`agim dididi` korason miyo sa` i problema problemata ti probleman Depattamenton Interior. Si Yuus Maase`!

Disclaimer: Comments are moderated. They will not appear immediately or even on the same day. Comments should be related to the topic. Off-topic comments would be deleted. Profanities are not allowed. Comments that are potentially libelous, inflammatory, or slanderous would be deleted.